2022 Rokiem wypalenia zawodowego.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podjęła decyzję o wpisaniu wypalenia zawodowego do Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-11 (International Classification of Diseas) w 2019 r.
Nowa klasyfikacja zaczęła obowiązywać 1 stycznia 2022 roku.
Wypalenie zawodowe zostało uznane jako syndrom wpływający na stan zdrowia pracownika (kod QD85).
W ICD-11 na równi z wypaleniem zawodowym jest traktowany np. stres związany ze zmianą pracy.
Wypalenie Zawodowe to realny problem już dziś:
Szacuje się, że z problemami psychicznymi zmaga się około 8 mln Polaków, a tylko niecałe 1,5 mln korzysta z pomocy NFZ.
Na pomoc z NFZ trzeba czekać prawie 4 miesiące.
%
Pracujących Polaków zadeklarowało, że byłoby gotowych iść na L4 z powodu wypalenia zawodowego, gdyby miało taką możliwość.
%
Pracujących Polaków deklaruje syndrom wypalenia zawodowego.
%
Organizacji działających w Polsce zmaga się z problemem wypalenia zawodowego wśród swoich pracowników.
%
Wzrosła liczba zaświadczeń wystawionych w 2020r. z powodu depresji w porównaniu do 2019 r.
Zaświadczeń lekarskich z tytułu depresji wystawiono w 2020r. na 7 803,8 tys. dni.
%
Osób doświadczających wypalenia zawodowego bierze kilkudniowe zwolnienie lekarskie.
Razy szybciej, osoby wypalone zawodowo, szukają nowej pracy.
Czym jest wypalenie zawodowe?
WHO definiuje wypalenie zawodowe jako syndrom wynikający z przewlekłego stresu w miejscu pracy, który nie został skutecznie rozwiązany. WHO opisuje trzy wymiary wypalenie zawodowego:
– uczucie wyczerpania psychicznego, fizycznego, spadek energii,
– zwiększony dystans psychiczny do pracy, brak zaangażowania, poczucie cynizmu i bezsensu związanego z wykonywaną pracą,
– zmniejszona skuteczność zawodowa i spadek efektywności.
Wypalenie zawodowe to inaczej odpowiedź organizmu na długotrwały stres, którego źródłem jest praca.
Jak wygląda sytuacja w Polsce?
Lekarze nie będą wystawiać zwolnień lekarskich z powodu wypalenia zawodowego.
Aby lekarze mogli bez obaw wystawiać zaświadczenia o niezdolności do pracy w oparciu o zdiagnozowane wypalenie zawodowe konieczne są zmiany legislacyjne w polskim prawie. Obecnie trwają prace nad wdrożeniem ICD-11, czyli przede wszystkim tłumaczenia, ICD-11 może wejść w życie najwcześniej w 2024 roku.
Problem polega na tym, że WHO nie zakwalifikowała wypalenia zawodowego jako jednostki chorobowej ani stanu medycznego. Choć wypalenie zawodowe faktycznie znalazło się w rozdziale 24 pt. „Czynniki wpływające na stan zdrowia lub kontakt ze służbą zdrowia” nie zostało uznane za jednostkę chorobową, lecz za syndrom mogący wpłynąć na stan zdrowia pracownika.
Syndrom to czynnik wpływający na stan zdrowia, który może być podstawą do udzielenia pomocy medycznej. Nadal jednak nie jest to klasyczna jednostka chorobowa i jako taka nie powinna stanowić samodzielnej podstawy wydania zwolnienia lekarskiego – czytamy na stronie Polskiego Centrum Kadrowo-Płacowego – pckp.pl. Mimo wszystko samo wskazanie wypalenia zawodowego jako syndromu wskazuje, że jest to poważny problemem.
Najczęstsze objawy wypalenia zawodowego.
Przypomnij sobie sytuację, w której miałaś/miałeś masę spraw do zrobienia na wczoraj. Presja była ogromna, a Ty czułaś/eś się wyeksploatowany, dając z siebie wszystko. Jednak, gdy tylko wymagania osłabły potrafiłaś/eś szybko się zregenerować poprzez sen i odpoczynek. W przypadku wypalenia zawodowego jest inaczej. Regenerujesz się bardzo wolno, odczuwasz chroniczne zmęczenie, a dotychczasowe sposoby na radzenie sobie ze stresem nie wystarczają.
Oto dziesięć objawów wypalenia zawodowego, sprawdź, czy identyfikujesz się z którymś z nich?
1. Coraz częściej masz poczucie, że doszłaś/doszedłeś do granicy swoich możliwości i wytrzymałości.
2. Praca z ludźmi coraz bardziej cię męczy i mniej cieszy.
3. W nieświadomy sposób traktujesz przedmiotowo ludzi i trudno Ci zrozumieć swoich współpracowników.
4. Trudno Ci dać uwagę klientom.
5. Jesteś cyniczna/y i coraz bardziej obojętna/y.
6. Trudno Ci być w miejscu empatii wobec innych.
7. Rośnie Twój poziom frustracji, która może rodzić agresję.
8. Masz negatywny obraz swojego życia, poczucie bezsensu.
9. Trudno Ci się zrelaksować, odpocząć, odprężyć się.
10. Trudno znaleźć Ci radość i energię do życia. Jesteś bliska/bliski załamaniu psychicznego czy depresji.
Badania pokazują bardzo silną potrzebę uznania wypalenia zawodowego jako jednostki chorobowej.
Według badań najczęstsze symptomy tzw. wypalenia zawodowego:
- Poczucie ogólnego fizycznego i psychicznego wyczerpania.
- Brak satysfakcji z pracy i motywacji do działania.
- Długotrwałe i silne poczucie zmęczenia i braku energii, które trwa mimo odpoczynku i nie jest związane z żadną inną chorobą.
- Dodatkowo część respondentów ma też poczucie, że w pracy nic im się nie chce, brakuje im celu i motywacji do działania.
Prognozy
Ze zwolnienia lekarskiego chciałoby skorzystać, gdyby mogło, 64,1 proc. osób deklarujących pierwszy symptom, 60,1 proc. – drugi i 61,2 proc. – trzeci. I aż 73,3 proc osób, które doświadczają dodatkowych objawów, skorzystałoby ze zwolnienia lekarskiego, gdyby tylko miało taką możliwość.
Prognozy wskazują, że choć pracownicy nie będą mogli iść od tego roku na zwolnienie lekarskie z powodu wypalenia zawodowego, to koszty ponoszone przez pracodawców i tak będą rosły, z powodu braku wprowadzenia globalnych środków, które mogłyby pomóc pracownikowi, którego nie zawsze stać na psychologa, czy lekcje Mindfulness, czy jogi. Poza tym jeśli jest tak mocno obciążony pracą, nie ma czasu na takie dodatkowe zajęcia.
Pracodawco, co możesz zrobić już teraz? (9 PORAD)
1. Wprowadź świadomość na temat zdrowia psychicznego wśród pracowników.
Możesz zacząć od rozmowy, pamiętając jednak, że pracownicy mogą niechętnie rozmawiać o problemach ze zdrowiem psychicznym. Bądź uważna/y, ostrożna/y. To bardzo delikatny temat. Możesz poprosić też o pomoc specjalistów w obszarze zdrowia psychicznego. Warto jednak, żeby pracownik czuł, że zdrowie psychiczne jest ważnym obszarem polityki firmy. Możesz napisać maila do pracowników, uwzględniając ten temat, zorganizować webinar lub wykład związany z wypaleniem zawodowym, stresem, świadomym relaksem w pracy i dbaniem o zdrowie psychiczne. Pokaż, że firma ma pozytywne nastawienie do tego tematu. Zaangażuj menadżerów i przedstawicieli zarządu, by dali dobry przykład, tworząc kulturę zdrowia psychicznego w organizacji. Niech pracownicy poczują, że w ich miejscu pracy jest przestrzeń na rozmowę na temat zdrowia psychicznego. To wpłynie na ich otwartość i zwróci uwagę na dbanie o ich własne samopoczucie.
2. Zwróć uwagę, czy Twoi pracownicy doświadczają kryzysu.
Czy pracownicy zwiększyli spożycie alkoholu, czy są przygnębieni, sfrustrowani, nie cieszą się tym, co wcześniej sprawiało im radość, czy unikają kontaktu, rozmów, są mało kreatywni, zamknięci na twórcze rozwiązania? Jeśli tak to znaczy, że Twoi pracownicy doświadczają kryzysu. Stwórz w pracy przestrzeń na uzdrowienie tej sytuacji. Rozmowa, wniesienie świadomości i poczucie bezpieczeństwa jest pierwszym krokiem, który możesz zrobić, by przełamać kryzys.
3. Jasno komunikuj pracownikom swoje oczekiwania, cele, wyznaczaj granice.
Pamiętaj, że za celem firmy stoją ludzie, którzy mają swoje ograniczenia fizyczne, psychiczne. Jako szef/szefowa staraj się wymagać w sposób motywujący, a nie przytłaczający. Na wypalenie zawodowe najbardziej wpływa poczucie sensu w pracy, poczucie docenienia, wpływu na pracę oraz poczucie sprawiedliwości. Rób częste zebrania, sprawdzaj, czy na pewno dobrze się rozumiecie. Postaraj się mieć w sobie przestrzeń cierpliwości, wyrozumiałości, empatii. To Ty jesteś u steru tej łodzi zwanej firmą X, nie każdy musi od razu rozumieć, gdzie ona płynie i wiedzieć jak tam dopłynąć? Ty widzisz znaczenie szerszy obszar, inni widzą zazwyczaj wąski fragment. Pamiętaj, że to inna perspektywa niż Twoja. Nie każdy może mieć takie predyspozycje, by widzieć tak dużo i tak szybko.
4. Jako szef/szefowa dbaj o swoje zdrowie psychiczne.
Dbaj też o niski poziom stresu, o łagodny i empatyczny sposób komunikacji. Twój nastrój, sposób bycia z pewnością wpłynie na całą organizację.
5. Daj poczucie pracownikowi, że może zwrócić się do ciebie o pomoc.
Daj pracownikowi sygnał, że nie jest zostawiony tylko sam sobie, ale że może poprosić o wsparcie. Gdy pracownik jest zostawiony sam z problemem, wpada w spiralę stresu, frustracji i ostatecznie jego stan się pogarsza.
6. Przeprowadź w swojej firmie test na poziom stresu.
Możesz prewencyjnie wysłać drogą mailową linki do testów, zapraszając pracowników, by zwrócili uwagę na temat zdrowia psychicznego i poznali swój poziom stresu.
7. Przeprowadź w swojej firmie test na wypalenie zawodowe wśród pracowników.
Możesz też prewencyjnie wysłać drogą mailową link do testu, zapraszając pracowników, by zwrócili uwagę na temat zdrowia psychicznego i poznali swój poziom wypalenia zawodowego.
Wykonanie obu bezpłatnych testów zajmuje pracownikowi średnio 7 minut. Możesz też skontaktować się z nami, gdzie po wspólnych uzgodnieniach przygotujemy test i wykonamy badanie całego zespołu. Na koniec przygotujemy raport z podsumowaniem dla danej grupy. To będzie dobry punkt do dalszych dyskusji i ewentualnego zdiagnozowania problemu. Pracownicy na pewno poczują się zaopiekowani i ważni jeśli wyjdziesz z taką inicjatywą jako szef/szefowa.
8. Skorzystaj z bezpłatnych narzędzi.
Możesz prewencyjnie wysłać drogą mailową linki do naszych podcastów i do naszych tekstów, dzięki temu Twoi pracownicy będą mogli posłuchać i poczytać jak można zająć się tematyką stresu i wypalenia zawodowego.
9. Skorzystaj z z naszych warsztatów i szkoleń.
Mamy szeroką ofertę szkoleniową m.in. Warsztat z Redukcji Stresu, warsztat Prewencja i Przeciwdziałanie Wypaleniu Zawodowemu, Sesji Mindfulness, Wsparcia Antystresowego w postaci indywidualnych sesji, Masaży Relaksacyjnych.